Nhau thai là bộ phận hình thành bên trong tử cung khi mang thai để cung cấp cho thai nhi oxy và chất dinh dưỡng. Nhau thai có thể tự gắn vào bất kỳ vị trí nào sau đây:
Phía sau lòng tử cung
Phía trước lòng tử cung
Về phía bên lòng tử cung
Bám đáy tử cung
Nằm thấp (ở dưới cùng của tử cung và đôi khi thậm chí ngay trên cổ tử cung).
Đang xem: Vị trí nhau thai có thay đổi không
Trong các vị trí nêu trên, khi nhau thai bám quá thấp cổ tử cung, đây là loại nhau tiền đạo và có thể gây nguy hiểm cho thai kỳ.
Nhau tiền đạo là gì?
Nhau tiền đạo là tình trạng xảy ra khi một phần hoặc tất cả bánh nhau nằm vắt ngang qua cổ tử cung thay vì bám cao hơn trên thành tử cung của người mẹ. Trong bệnh lý nhau tiền đạo, hoàn toàn đúng theo nghĩa đen là nhau thai nằm “ngay phía trước” đầu em bé, hay nói khác hơn là nằm chặn ngay cổ tử cung người mẹ, làm cản đường ra của em bé.
Có hai trường hợp nhau tiền đạo: một phần hoặc hoàn toàn. Nếu là nhau tiền đạo một phần, nghĩa là chỉ có phần cạnh dưới choàng qua cổ tử cung, thì đôi khi vẫn còn chỗ để đầu em bé đi ra. Điều này có nghĩa là vẫn có thể sinh bằng ngã âm đạo. Nếu nhau thai che toàn bộ cổ tử cung thì lựa chọn duy nhất là mổ lấy thai. Khi đó, thai phụ có thể cần phải nhập viện để theo dõi và cân nhắc về những giám sát phù hợp cho cuộc sinh
Mặc dù gây những rủi ro trong cuộc sinh, nhưng nhau tiền đạo không có khả năng ảnh hưởng đến thai kỳ và sự phát triển của thai nhi. Trên thực tế, các trường hợp thai phụ có nhau tiền đạo khá là phổ biến.
Hình ảnh các vị trí bám của nhau thai
Vị trí nhau có làm việc mang thai trở nên khác biệt hay không?
Đôi khi, có nhau thai mặt trước có thể khiến phụ nữ khó cảm nhận chuyển động của thai nhi. Trong một số trường hợp, nó có thể khiến cho bác sĩ sản khoa gặp khó khăn hơn trong việc phát hiện nhịp tim thai nhi.
Do vị trí của nhau thai trước mặt thai nhi, thai phụ có nhau thai phía trước có thể không cảm thấy chuyển động của thai nhi mạnh như người phụ nữ có nhau thai mặt sau, đặc biệt là ở những tháng đầu thai kì.
Trong trường hợp thai phụ cần chọc ối, nhau thai mặt trước có thể khiến bác sĩ khó thực hiện thủ thuật hơn. Chọc dò ối là một thủ thuật lấy mẫu nước ối bao quanh thai nhi. Bác sĩ sẽ phân tích nước ối để kiểm tra các dấu hiệu bất thường khi nghi ngờ có bệnh lý nghiêm trọng đối với sự phát triển của thai nhi.
Chẩn đoán vị trí nhau
Bác sĩ có thể xác định vị trí của nhau thai bằng siêu âm, thường được tiến hành trong khoảng từ 18 đến 20 tuần của thai kỳ.
Đôi khi, siêu âm thai cần được kiểm tra gần hơn với ngày sinh để kiểm tra vị trí của nhau thai và đảm bảo rằng nhau thai không chặn cổ tử cung.
Tầm soát nhau tiền đạo
Bạn sẽ không thể biết được trừ khi bạn được thông báo từ kết quả siêu âm thai. Một trong những mục đích của việc siêu âm thai là để xác định vị trí và kích thước của nhau thai. Nếu được thông báo có nhau bám thấp hoặc nhau tiền đạo, bạn sẽ được các bác sĩ theo dõi chặt chẽ. Bạn sẽ được đề nghị siêu âm thường xuyên để xem nhau thai có di chuyển lên trên khi tử cung mở rộng ra hay không. Thông thường, bạn có thể bị chảy máu đỏ tươi từ âm đạo. Nó thường không gây đau đớn và máu thì trông rất tươi. Bác sĩ sẽ tầm soát kỹ hơn nêu có các yếu tố nguy cơ, một số ví dụ:
Đã từng phẫu thuật tử cung, như nạo thai hay sinh mổTrên 30 tuổiMang thai đôi hoặc đa thaiHút thuốc láCấy trứng đã thụ tinh vào phía dưới thấp của tử cung người mẹ
Nếu đã từng có nhau tiền đạo trước đó, bạn sẽ có thêm cảnh báo.
Khi bác sĩ sản khoa kiểm tra vùng bụng của bạn, họ sẽ lưu ý tư thế của em bé. Nếu bé nằm ở ngôi ngược (mông xuống dưới thay vì là đầu), hoặc ngôi ngang (nằm ngang trong tử cung) thì đó cũng có thể là dấu hiệu của nhau tiền đạo. Lý do là phần không gian trong tử cung nơi em bé cần nằm như bình thường đã bị chiếm bởi nhau thai.
Hình ảnh siêu âm có thể cho biết vị trí bám của nhau thai
Những rủi ro của nhau tiền đạo
Đối với Mẹ:
Chảy máu nhiều và khó kiểm soát.Phải thay đổi kế hoạch sinh vì mổ lấy thai giờ đây trở thành lựa chọn duy nhất.Sinh non và những rủi ro liên quan.Trong trường hợp nặng, có thể cần phải cắt bỏ tử cung nếu nhau thai không chịu tách ra khỏi lớp niêm mạc tử cung.Sốc do mất máu.
Đối với em bé:
Sinh non và những rủi ro liên quan.Thiếu oxy với khả năng tổn thương não và tử vong.Mất máu.
Điều trị
Không có biện pháp điều trị cụ thể nào hơn là theo dõi và chờ đợi. Nếu người mẹ không bị chảy máu thì không cần phải theo dõi đặc biệt. Ngược lại, nếu chảy máu, cần phải nằm nghỉ trên giường và được giám sát chặt chẽ. Khuyến cáo chung là tránh quan hệ tình dục trong giai đoạn xuất huyết. Tốt nhất là tránh bất kỳ tổn thương nào ở cổ tử cung. Tương tự, bất kỳ hoạt động nào có thể dẫn đến co thắt tử cung, chẳng hạn như kích thích đầu vú hoặc tình trạng cực khoái hay kích động cực điểm đều cần phải tránh.